Forum Siódmej Białostockiej Drużyny Harcerskiej

Tomasz

Organizm musi być chroniony. Należy dbać o czystość , ciepło i suche warunki. Odpoczynek i pożywienie są sprawą życia.
Prawidłowe podejście do działań w warunkach zimowych pozwolą ci zachować dobrą kondycję i zdolność stawienia czoła nowym wyzwaniom. Są trzy podstawowe warunki do
spełnienia: Mruga

TRZYMAJ FORMĘ
Odzież na zimowe warunki jest ciężka i zwiększa wagę twojego normalnego wyposażenia. To przeszkadza w poruszaniu się po śniegu i powoduje szybsze zużycie twojej energii.

DOSTĘPNOŚĆ WODY DO PICIA
Woda może być trudno dostępna, także możesz jej mieć mniej niż potrzebujesz i pić tylko wtedy gdy masz duże pragnienie. Musisz pić (przynajmniej 3,5l dziennie )aby zapobiec odwodnieniu i zmęczeniu . NIE JEDZ ŚNIEGU w zastępstwie wody, to spowoduje obniżenie twojej temperatury ciała.

JEDZ, ABY ZACHOWAĆ SPRAWNOŚĆ
Regularne, ciepłe i pożywne posiłki są potrzebne, aby zachować wysoką sprawność. Powinieneś jeść nawet, gdy nie jesteś głodny

Odzież osobista i wyposażenie

UBRANIE INDYWIDUALNE
Podstawowe zasady ubierania się:
izolacja, warstwy i wentylacja. Są cztery sposoby na spełnienie tych warunków: Utrzymuj je w czystości, Unikaj przegrzania, Ubieraj się luźno i Uważaj by było Suche.

IZOLACJA
Warstwa izolacyjna zapewnia możliwość regulacji traconego lub zachowanego ciepła ciała poprzez regulowanie jej grubości.

WARSTWY
Wiele warstw odzieży dostarcza lepszej izolacji niż jedna gruba, nawet, jeśli jest tak gruba jak wszystkie poszczególne warstwy. Powietrze jest zatrzymywane między warstwami i to ono zapewnia izolację i ciepło.

WENTYLACJA
Wentylacja pomaga utrzymywać odpowiednią dla ciała temperaturę, poprzez umożliwienie nadmiarowi ciepła i wilgoci wydostania się na zewnątrz

UTRZYMUJ ODZIEŻ W CZYSTOŚCI
Brudne ubranie to zimne ubranie. Brud i tłuszcz zatyka kanały powietrzne i redukuje właściwości izolacyjne

UNIKAJ PRZEGRZANIA
Wybieraj zawsze odpowiednią odzież, nie przesadzaj z ilością warstw. Lepiej odczuwać lekki chłód niż być spocony

UBIERAJ SIĘ LUŹNO
Elementy ubrania zimowego powodują, że może ono wydawać się za duże bez wszystkich przewidzianych wewnętrznych warstw. Jeśli ubranie będzie za ciasne, jego zdolność utrzymywania ciepła będzie znacznie ograniczona.

UWAŻAJ BY BYŁO SUCHE
Jest bardzo ważne by twoje ubranie było suche gdyż mokra odzież powoduje ucieczkę ciepła o wiele szybszą niż ubranie suche. Ubranie chłonie wilgoć od wewnątrz i od zewnątrz. Od zewnątrz musisz chronić się przed mokrym śniegiem, od wewnątrz natomiast przed nadmiernym poceniem. Oczyść swoje ubranie szczotką przed wejściem do jakiegokolwiek
ogrzewanego pomieszczenia lub pojazdu i unikaj przegrzania.

SUSZENIE MOKREJ ODZIEŻY
Wieszaj ubranie oddzielnie na sznurze wewnątrz namiotu. Nie umieszczaj jakichkolwiek przedmiotów zbyt blisko pieca lub nad parującym naczyniem. Parowanie spowoduje większą wilgoć. Wilgotne rzecze mogą być umieszczane na plecaku w czasie ruchu. Możesz przypiąć
wilgotne skarpetki do oporządzenia lub pod wewnętrzną warstwę ubrania na czas marszu. Nie kładź wilgotnych rzeczy do śpiwora. To tylko spowoduje zmoczenie śpiwora a jest on o wiele trudniejszy do wysuszenia
Drobne rzeczy mogą być umieszczane między śpiworem a matą izolacyjną pod nogami na czas snu.
Nigdy nie susz nóg w butach przy otwartym ogniu. Ogień spali buty lub stopi izolację zanim twoje nogi się rozgrzeją.
Staraj się nie kłaść do śpiwora w butach. Czasem jednak sytuacja taktyczna zmusza nas do spania w butach. Jeśli tak, stopy muszą być wysuszone, rozmasowane, natalkowane. I ubrane w suche skarpety. Śpiąc w butach nie pozwalasz swoim stopom wyschnąć.
Kiedy śpiwór nie jest używany lub jest przewożony , należy go odwrócić na lewą stronę do przewietrzenia , aby słońce i wiatr go wysuszyć. Zawsze wytrzep śpiwór oraz wstrząśnij śpiwór przed i po użyciu . To pozwoli rozprostować zgniecione warstwy, by spełniać swą rolezatrzymywania ogrzanego powietrza pod wiatroodporną powłoką.
Zawsze przenoś swój śpiwór w wodoodpornym worku transportowym, zabezpieczy to śpiwór i pozwoli mu być ciepłym. Sprawdzaj czy worek jest dobrze zawiązany i zabezpieczony przed śniegiem i wilgocią.
Poniższe sugestie pozwolą ci utrzymać ciepło w śpiworze.
• Jedz przed położeniem się spać. To da ci energię i pomoże utrzymać ciepło.
• Zawsze załatw się przed położeniem się do śpiwora. Wyjście z ciepłego śpiwora na mróz może być przykrym doświadczeniem.

PAKOWANIE TWOJEGO PLECAKA
Kiedy pakujesz swój plecak do wspinaczki lub jazdy na nartach, wkładaj ciężkie rzeczy na dół przy samym stelażu. Jest to miejsce najbliżej twoich bioder, co da ci najlepsze wyważenie
Ostre lub twarde przedmioty rozkładaj tak by nie tarły o siebie i twoje plecy. Artykuły najczęściej używane trzymaj w zewnętrznych kieszeniach dla łatwiejszego dostępu . Mapy i inne płaskie przedmioty możesz przenosić w kieszeni w klapie. Przede wszystkim należy unikać rozpakowywania plecaka na postoju, aby dostać się do najczęściej
używanych przedmiotów. Poniższe uwagi ilustrują sposób pakowania plecaka
• Małe kieszenie zewnętrzne. Zawierają wysokoenergetyczne pożywienie; cukierki, batony zbożowe, jedzenie, które może być spożywane w ruchu.
• Duże kieszenie zewnętrzne. Zawierają racje żywnościowe z głównymi posiłkami na rano i wieczór. Dodatkowe skarpetki, szaliki, czapki.
• Zewnętrzne punkty mocowania. Mata izolacyjna jest mocowana pod spodem plecaka lub pod klapą Także inne wyposażenie bojowe
można mocować w tych punktach
• Górna klapa. Mieści białe ubranie maskujące i pokrowiec na plecak.
• Główny przedział plecaka. Śpiwór wkładamy na sam dół plecaka, zapasowe ubrania powinny być włożone na samej górze maksymalnie do połowy plecaka, aby łatwiej je buło wyjąć
• Maskowanie. Biały bawełniany pokrowiec ma zakryć cały plecak wyłączając szelki.
• Konserwacja i utrzymanie. Sprawdzaj swój plecak czy nie jest uszkodzony, przed i po użyciu.

JEDZENIE
Większość tego, co jemy i pijemy jest zużywane na ogrzanie organizmu, tylko mała część pożywienia jest wykorzystywana do produkowania energii dla zapewnienia fizycznej aktywności. Musisz upewnić się, że spożywasz odpowiednią ilość kalorii przewidzianą na działanie w warunkach zimowych. Dziennie potrzeba około 4000 kalorii na osobę, aby
zapewnić im odpowiednią wydajność fizyczną w zimie. Jeśli ten poziom nie będzie zachowany ich wydajność obniży się.
Ciało traci płyny w warunkach arktycznych bardzo szybko, niezależnie od tego jak masz dopasowaną i wentylowaną odzież. Wysiłek przy marszu, przygotowywanie biwaku oraz walka w czasie mrozu okupiony jest ogromną ilością potu i utraconej przez oddech wilgoci.
Płyny muszą być regularnie uzupełniane, najlepiej ciepłymi napojami, które zapewniają dodatkowe kalorie, jeśli zawierają cukier.
Ponieważ zimą tracimy dużo płynów, należy pić minimum 4 litry dziennie przy wykonywaniu ciężkiej pracy. Woda jest dostępna w strumieniach jeziorach lub przez topnienie śniegu i lodu. Mlecznobiała woda ze strumieni lodowcowych musi zostać odstawiona dopóki nie osiądzie
osad. Kiedy wycinasz przerębel do pobierania wody, przykryj otwór klockiem lodu, aby spowolnić zamarzanie.
Uzupełniaj posiłki ciepłymi płynami takimi jak zupy czy kakao. Główne posiłki powinny się składać z zupy a między posiłkami należy spożywać batony, cukierki i pić ciepłe napoje. Kiedy bieżąca woda jest niedostępna trzeba topić lód lub śnieg. Szybciej uzyskuje się wodę z lodu niż śniegu. Kiedy topisz śnieg włóż najpierw jego małą porcję a dopiero potem możesz dokładać następne. Kontynuuj proces aż do uzyskania dostatecznej ilości wody, którą trzeba jednak uzdatnić przez gotowanie, co najmniej 15 minut. Kiedy pozyskujesz wodę wykorzystuj wszelkie dostępne piece czy kochery. To może potrwać 30-40 minut zanim uzyskasz potrzebną ilość wody . Tereny wyznaczone do pozyskiwania
wody z lodu lub śniegu muszą być umiejscowione z dala od kierunku wiatru wiejącego z latryn i śmietników. Przed pójściem spać upewnij się że piece i woda do śniadania są
przygotowane. Nigdy nie pij alkoholu podczas działań lub kiedy jesteś wystawiony na działanie zimna. Efektem po spożyciu alkoholu może być fałszywe poczucie bezpieczeństwa i ciepła. Można zapomnieć o zasadach zapobiegania odmrożeniom

HIPOTERMIA
Hipotermią jest obniżenie temperatury wewnętrznej ciała. Może to nastąpić kiedy organizm traci ciepło szybciej niż nadąży je produkować. Musisz być w stanie rozpoznać symptomy hipotermii i natychmiast im zapobiegać.

ZAPOBIEGANIE
Żeby zapobiec hipotermii, należy co następuje;
• Utrzymuj fizyczną sprawność.
• Bądź aktywny.
• Używaj właściwego ubrania i suchego.
• Odżywiaj się właściwie i często.
• Pij odpowiednią ilość płynów, minimum 3,5 litra dziennie przy ciężkiej fizycznej pracy.
• Bądź przygotowany na nagłe zmiany pogody i wiedz jak się zabezpieczyć.
• Przygotowuj biwak zanim będziesz zbyt zmęczony

SYMPTOMY
Bądź świadomy poniższych symptomów;
• Płytki oddech lub bezdech.
• Słaby lub niewyczuwalny puls..
• Ofierze jest zimno, wstrząsają nią dreszcze
• Utrata czucia
• Upośledzona koordynacja, ofiara ma kłopoty z chodzeniem.
• Mówienie sprawia trudność.
• Przygnębienie, apatia, brak koordynacji i lub szklisty utkwiony gdzieś wzrok, mogą być również objawami.

PRZECIWDZIAŁANIE
• Zapobiec dalszej stracie ciepła.
• Zapewnić ofierze najlepsze schronienie i ochronę przed wiatrem.
• Rozebrać ofiarę z całej mokrej odzieży, ubrać w suchą i umieścić w śpiworze(to nie wystarczy - śpiwór nie grzeje tylko izoluje. Ofiara potrzebuje źródła ciepła. Przytulmy ją ogrzejmy własnym ciałem lub dajmy jej coś ciepłego do picia.) , jeśli jest dostępny..
• Zapewnić jak najlepszą izolację od podłoża..
• Ogrzewać ofiarę wszelkimi dostępnymi sposobami, np. przykładać butelkę z ciepłą wodą w okolicach szyi, pachwin i płuc, używać pieca, ogniska, kochera lub własnego ciała.
• Dostarczyć ciepłe napoje (jeśli ofiara jest przytomna) Kalorie można zapewnić dodając cukier do napoju.
• NIGDY nie masować ofiary.
• NIGDY nie podawać ofierze alkoholu.
• Ewakuować do najbliższego punktu medycznego najszybciej jak to możliwe. Pod warunkiem przywrócenia normalnej temperatury ciała.

ODMROŻENIA
Odmrożenia występują, kiedy tkanki są narażone na działanie przez dłuższy czas temperatury poniżej -35o C. Stopień odmrożenia zależy od prędkości wiatru, czasu działania, niskiej temperatury i stopnia ochrony. Osoby, które już miały odmrożenia są bardziej narażone na
uszkodzenia spowodowane niską temperaturą. Może pojawić się uczucie swędzenia, kłucia i szczypania oraz tępego bólu. Skora staje się czerwona, potem bladoszara lub woskowobiała.
Odmrożenia dzielą się na powierzchowne i głębokie.

ZAPOBIEGANIE
Odmrożenia są do uniknięcia przez każdego żołnierza jeśli zadba on o siebie.Z reguły nie przychodzi to do głowy ludziom którzy utrzymują wystarczającą temperaturę ciała. Kojarzone jest to zwykle z całkowitą utratą ciepła spowodowaną niedostatecznym wyposażeniem,
ubogim w kalorie pożywieniem, odwodnieniem, zranieniem lub połączeniem tych czynników. Stopy, dłonie, uszy i odsłonięte części twarzy są najbardziej narażone na odmrożenia i muszą być otaczane szczególną troską. Poniższe sugestie pomogą zapobiec odmrożeniom;
• Nie zakładaj ciasnych butów i skarpet.
• Zabieraj zapasowe skarpetki i dodatkowe ocieplacze.
• Nie bądź bezczynny przez długi czas.
• Bądź ostrożny kiedy występuje mróz połączony z silnym wiatrem.
• Sprawdzaj stopy podczas postojów.
• Zapewnij odpowiednie i pożywne posiłki i napoje tak często jak to możliwe.

SYMPTOMY LEKKICH ODMROŻEŃ
Zaczerwienienie, następuje pokrywanie odmrożonych miejsc płatkami skóry. Uszkodzone miejsca zwłaszcza u ciemnoskórych żołnierzy robią się szarawe i zgaszone.

SYMPTOMY POWAŻNYCH ODMROŻEŃ
Poniżej następujące objawy:
• Utrata czucia w uszkodzoych miejscach, zmiana koloru na blado-żółty i woskowaty.
• Ból w czasie tajenia rany.
• Zmarznięta tkanka robi się w dotyku “drewniana”.
• W temperaturze pokojowej pojawiają się pęcherze po 12-36 godzinach.
• W ciągu 1-5 dni od odmrożenia pojawia się czerwono-fioletowe zabarwienie.
• Z reguły pojawia się zgorzel (gangrena).

POSTĘPOWANIE Z ODMROŻENIAMI
Należy określić stopień odmrożenia. Jeśli czas działania temperatury był krótki, odmrożenie prawdopodobnie będzie powierzchowne, jeśli długi -głębokie. Poniżej zalecane sposoby postępowania przy odmrożeniach:
• Przenieść poszkodowanego do ciepłego i osłoniętego miejsca.
• Nie nacierać śniegiem uszkodzonych miejsc i nie moczyć w zimnej wodzie.
• Nie rozgrzewać za pomocą masowania a także nie używać odwartego ognia.
• Rozgrzewać twarz, nos .i uszy przykładając swoje ręce do zmarzniętych miejsc.Ręce rozgrzewać pod ubraniem przykładając je do ciała.
• Zapiąć szczelnie ubranie aby zapobiec dalszej utracie ciepła.
• Ogrzać stopy poszkodowanego. Zdjąć mokre obuwie i skarpety i ogrzewać je o ciało kolegi (brzuch). Po ogrzaniu stopy ubrać w suche skarpetki i obuwie. Jeśli nie ma takiej możliwości i poszkodowany musi nosić mokre obuwie, należy rozgrzewać jego
palce u nóg przez kręcenie(pobudzanie).
• Rozluźnic ubranie i zdjąć wszelką biżuterię.
• Poprawić krążenie przez poruszanie .
• Nie dawać poszkodowanemu alkoholu ani tytoniu. Alkohol powoduje utratę ciepła a tytoń zwęża naczynia krwionośne w rękach i nogach.
• Zapewnić stałą opieke ofierze.
• Chronić uszkodzone tkanki przed dalszym oddziaływaniem zimna i ewakuować ofiarę do najbliższego punktu pomocy medycznej w celu zapewnienia właściwej opieki..
Głębokie odmrożenia najbardziej szkodliwe są dla stop, mniej dla rąk i uszu . Kiedy mamy do czynienia z głębokim odmrożeniem należy poszkodowanego umieścić w osłoniętym miejscu i jak najszybciej ewakuować do punktu pomocy medycznej. Jeśli to możliwe nie
pozwól poszkodowanemu chodzić i nie dopuść żeby odmrożone miejsce zaczęło tajeć. Tajenie głębokich odmrożeń w polu spowoduje tylko ból i umożliwi infekcje. Infekcja odmrożonego miejsca to z reguły większe uszkodzenia i zgorzel. Nie rozgrzewaj głębokich odmrożeń pozwól zrobić to lekarzowi.

ODWODNIENIE
Odwodnienie możę spowodować poważne fizyczne problemy i uczynić cię podatnym na szereg innych kłopotów takich jak odmrożenia czy hipotermia.

ZAPOBIEGANIE
Poniższe sugestie pomogą zapobiec odwodnieniu:
• Minimalne dzienne zapotrzebowanie na wode przy ciężkiej pracy fizycznej w zimnie
wynosi 4 litry na osobę.
• Kiedy czujesz pragnienie już się odwadniasz. Pij kiedy to możliwe zwłaszcza w czasie
postojów.
• Upewnij się że masz napełnioną manierkę przed wymarszem.
• W czasie racjonowania wody nie pij kawy w dużych ilościach , jest
moczopędna.Woda przedewszystkim.
• Sprawdzaj kolor moczu na śniegu. Ciemno-żółty lub brązowy to odwodnienie.

SYMPTOMY
Poniżej najczęstsze symptomy:
• Czerwone zabarwienie w większości przypadkow kwalifikuje do natychmiastowej
ewakuacji do punktu pomocy medycznej.
• Brak apetytu.
• Suche usta przełyk i gardło.
• Skurcze żołądka i/lub wymioty.
• Ból głowy.

POSTĘPOWANIE
Poniżej zalecane postępowanie:
• Trzymaj ofiarę w cieple .
• Zapewnij mu dużo płynów.
• Zapewnić mu odpoczynek.

STOPA OKOPOWA/SKÓRA PRACZEK
Stopa okopowa jest spowodowana przedłużonym czasem oddziaływanie na stopy zimna i wilgoci. W ekstremalnych przypadkach skóra obumiera i może okazać się konieczna amputacja stopy lub nogi.

ZAPOBIEGANIE
Poniżej uwagi które pomogą zapobiec powstawaniu stopy okopowej :
• Zmieniaj skarpety na suche dwa razy dziennie.
• Susz i masuj swoje stopy regularnie używając talku.
• Noś buty i zmieniaj regularnie skarpety.
• Jeśli nosisz skórzane buty , susz je jak najczęściej.

SYMPTOMY
We wczesnych stadiach stopy i palce są zimne i zdrętwiałe, chodzenie staje się wyzwaniem.
Stopy są bolesne.

POSTĘPOWANIE
We wczesnych stadiach przewietrzyć i wysuszyć stopy. W ciężkich stadiach dostarczyć
poszkodowanego do punktu pomocy medycznej.

PRZEŻYCIE

OGÓLNE
Wykonując swoje zadania w arktycznych regionach spodziewasz się, że ty i twoi żołnierze
będą posiadać ze sobą odpowiednie wyposażenie, gdziekolwiek się udacie. Jednak może się
zdarzyć, że znajdziesz się sam z dala od innych mając przy sobie niewiele lub nic

POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU ZAGUBIENIA
Przed wyruszeniem należy pouczyć żołnierzy by zapamiętywali charakterystyczne punkty drogi. Każdy może zostać oddzielony od reszty grupy. Z reguły zdarza się to nocą lub w niepogodę a także, gdy dyscyplina marszu jest niewystarczająca.

ZGUBIENIE SIĘ W ZNANYM TERENIE
Idź do ostatniej znanej pozycji. Jeśli nie możesz wrócić, dobrze się zastanów i rozważ kierunek i odległość od miejsca wymarszu.
Należy wysłuchać wszystkich opinii. Wysłać patrol poszukiwawczy, aby odnalazł widoczne znaki. Drogę oznaczać starannie, aby można podążyć śladem patrolu lub by on mógł wrócić, gdy poszukiwania okażą się bezowocne. Reszta grupy w tym czasie powinna zająć się
przygotowaniem schronienia. Jeśli poszukiwania nie powiodły się, wykonaj poniższe czynności. Zapamiętaj zachowaj
spokój i trzeźwe myślenie.

POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU ZAGUBIENIA
Kiedy jesteś pewien, że się zgubiłeś:
• Trzymajcie się razem. Zbierz wszystkich, nie pozwól na żadne indywidualności, nie zostawiaj maruderów.
• Rób schronienie. Jeśli masz namiot, rozbij go i wejdź do środka. Jeśli nie masz zrób jakiekolwiek schronienie. Typ nie jest istotny ma cię skutecznie chronić.
• Utrzymuj ciepło. Jeśli jesteś w lesie pal ogień (w zależności od położenia
nieprzyjaciela). Jeśli nie ma drzew, kochera używaj tylko do przygotowania posiłków. Oszczędzaj paliwo dopóki nie będziesz miał więcej. Wejdź do śpiwora.
• Sprawdź zapasy. Całą żywność i wodę zgromadź w jednym miejscu i racjonuj.Uzupełniaj pożywienie przez polowanie na duże zwierzęta i łowienie w sidła małych.
• Sprawdź łączność. Jeśli masz radio spróbuj nawiązać łączność ze swoją macierzystą jednostką po pomoc. Jeśli jesteś w lesie przygotuj ogniska sygnalizacyjne dla samolotów. Dym w dzień, ogień w nocy. Używaj lusterek sygnalizacyjnych do komunikacji z grupą poszukiwawczą. Przygotuj panele sygnalizacyjne dla samolotów.
• Odpoczywaj. Zużywasz mniej energii i potrzebujesz wtedy mniej jedzenia
Noś zapałki sztormowe w kieszeni lub kolbie twojego karabinu. Noś świece dają ciepło i światło, pomagają rozpalić ogień. Jeśli nie
masz zapałek możesz rozpalić ogień uderzając nożem o draskę pudełka zapałek podkładając suchy mech lub pył drzewny. Ognisko należy układać warstwami w kształcie koła.
• Noś dwubateryjną latarkę. Sygnały mogą być widoczne z powietrza i ziemi o ile teren na to pozwoli.
• Sygnały dla samolotów robić za pomocą małych ognisk.
• Przeżycie zależy od trzeźwego myślenia i pomysłowości. Najważniejsze to zachować
spokój, myśleć, pomagać sobie, trzymać się razem i utrzymywać ciepo

IMPROWIZOWANE SCHRONIENIA
Czasami namioty lub inne schronienia nie są dostępne. W lecie, kiedy pogoda jest łagodna, możesz potrzebować ochrony jedynie przed insektami. Natomiast zimą nie możesz pozostawać na powietrzu zbyt długi okres, chyba, że jesteś w ruchu. W przypadkach krytycznych musisz wiedzieć jak chronić się przed skutkami złej pogody.
Należy wykorzystywać naturalne schronienia tj. jaskinie, występy skalne. Jeśli nie ma takowych wykonać ukrycie z dostępnych materiałów.
Jakie schronienie wybudujesz, będzie zależało od twojego wyposażenia i dostępnych surowców. Niektóre rodzaje schronień mogą być budowane we wszystkich porach roku. Na otwartej przestrzeni można użyć ponch, bloków śniegu, płótna lub innych znalezionych materiałów. Jaskinie śnieżne, rowy, dziury czy igloo wykonamy w zimie. W lasach wykonamy inne typy schronień. W warunkach arktycznych natura sama dostarcza sposobów na wykonanie schronienia. Twój komfort w znacznej mierze zależy od twojej inicjatywy i umiejętności improwizacji. Jezyk

To chyba na tyle z metod działania w warunkach zimowych które mogę wam przybliżyć. Rolling Eyes